sht202022
Aktiviteti metabolik i kanellës
Vitet e fundit janë shtuar provat shkencore se kanella mund të ketë efekte të dobishme në diabetin melit të tipit 2 duke përmirësuar indekset e glicemisë dhe lipideve.
Diabeti melit i tipit 2 është një sëmundje shumë e përhapur në mbarë botën dhe prevalenca e tij është vazhdimisht në rritje (vlerësohet se prevalenca globale për të rriturit ndërmjet moshës 20-79 vjeç do të rritet nga 480 milionë në 2022 në 692 milionë deri në vitin 2035). Është një sëmundje metabolike e karakterizuar nga një defekt në sekretimin e insulinës, i cili mund të përkeqësohet në mënyrë progresive me kalimin e kohës dhe të nxisë rezistencën ndaj insulinës.
Për shekuj me radhë, mjekësia tradicionale është përdorur me efikasitet si një alternativë dhe/ose suplement në trajtimin e diabetit melit të tipit 2. Disa përbërës bioaktiv të izoluar nga bimët janë në gjendje të ushtrojnë një veprim antidiabetik duke ulur nivelet e glukozës në gjak.
Kanella është një nga disa bimë të cilat janë të afta për të ushtruar një efekt pozitiv në menaxhimin e diabetit melit të tipit 2 duke nxitur një efekt hipoglikemik. Cinnamomum zeylanicum Nees (Cinnamomum verum J. Presl) e njohur gjithashtu si kanella e Ceylon ose Cinnamon vera, është një anëtar i familjes Lauraceae, vendas në Azinë Jugore dhe Juglindore, i kultivuar në Sri Lanka, në ishujt Seychelles, në Indinë Juglindore, në Indonezi, Inditë Perëndimore dhe Amerikën e Jugut.
Bari përfaqësohet nga lëvorja e kërcellit dhe degëve të privuara nga pjesët e jashtme të thara. Ka një shije pikante, djegëse dhe të ëmbël dhe një aromë karakteristike dhe aromatike. Përbërësit kryesorë të identifikuar te kanella janë: cinamaldehidi, polimeret e procianidinës së tipit A, acidi kinamik dhe kumarina.
Kanella e pasur me polifenole ka treguar të jetë një burim i mundshëm i antioksidantëve natyrorë dhe anti-inflamatorëve, duke ushtruar veti të fshirjes së radikalëve të lirë dhe duke rregulluar nivelet e IL-1 dhe IL-6, proteinës C-reaktive dhe TNF-alfa, të cilat mund të ndihmojnë në mbrojtjen kundër stresit oksidativ dhe veprojnë në mënyrë të dobishme për diabetin.
Një rishikim i kohëve të fundit (Silva ML et al., 2022) ofron një përmbledhje të efekteve të dobishme të kanellës në ushtrimin e kontrollit të disglicemisë dhe dislipidemisë te pacientët me diabet të tipit 2, duke përmbledhur rezultatet e disponueshme dhe mekanizmat përkatës të veprimit.
Pas procesit të shqyrtimit të artikujve, bazuar në kriteret e përfshirjes dhe përjashtimit, u përfshinë gjithsej n=23 artikuj të plotë. U analizuan karakteristikat e studimeve individuale (dizajni, pjesëmarrësit, ndërhyrjet dhe rezultatet e studimit) dhe parametra të rëndësishëm biokimikë si glicemia gjatë agjërimit dhe ajo pas ngrënies, hemoglobina A1c (HbA1c), parametrat antropometrikë (indeksi i masës trupore, yndyra trupore), trigliceridet, kolesteroli total, LDL dhe HDL.
Kanella duket se vepron në rregullimin e metabolizmit të glukozës me anë të një efekti të ngjashëm me insulinën dhe përmirësimin e aktivitetit enzimatik. Ndër mekanizmat e ndryshëm të veprimit është rritja e marrjes së glukozës në muskuj dhe indin dhjamor përmes zhvendosjes së GLUT-4, sintezës së glikogjenit në mëlçi dhe reduktimit të shprehjes së gjeneve të dy rregullatorëve të glukoneogjenezës, përkatësisht karboksikinazës fosfoenolpiruvat dhe glukozës 6- fosfataza.
Studimet in vitro kanë treguar se kanella duket se është në gjendje të zvogëlojë gliceminë pas ngrënies edhe nëpërmjet frenimit të alfa-amilazës.
Përveç kësaj, ajo ka një efekt të dobishëm në metabolizmin e lipideve duke reduktuar përthithjen e kolesterolit dhe acideve yndyrore në zorrë.
Në dritën e efektit të tij të mundshëm antihiperglicemik dhe antihiperlipidik, të dhënat aktuale shkencore janë të kufizuara dhe kontradiktore te njerëzit. Mund të ketë disa arsye, duke përfshirë përdorimin e dozave, ekstrakteve dhe llojeve të ndryshme të kanellës, si dhe format e ndryshme të administrimit, si ushqimi ose kapsulat, ndryshueshmëria e kohës së ndërhyrjes (afatshkurtër ose afatgjatë) dhe ndikimi i barnave antidiabetike orale të përdorura. Lidhur me këtë efekt dhe këshillueshmërinë e modifikimit të disrregullimit të glukozës dhe lipideve, nevojiten prova klinike të mëtejshme të randomizuara dhe të kontrolluara për të kuptuar efektet afatgjata të kanellës si suplement te pacientët me diabet melit të tipit 2 dhe lidhjen e dozë/përgjigje, një faktor i rëndësishëm në parandalimin dhe/ose strategjitë terapeutike të sëmundjeve.
Cinnamon as a Complementary Therapeutic Approach for Dysglycemia and Dyslipidemia Control in Type 2 Diabetes Mellitus and Its Molecular Mechanism of Action: A Review; Silva ML et al. - Nutrients 14(13) (2022) 2773
Alessia Battaglia
CERFIT
AOU Careggi